Dispersed constitutional review in the Czech and Polish legal systems-a permanent constitutional practice or a need of the moment?

Kód výsledku v IS VaVaI

<a href="https://www.isvavai.cz/riv?ss=detail&h=RIV%2F61989592%3A15220%2F24%3A73629975" target="_blank" >RIV/61989592:15220/24:73629975 - isvavai.cz</a>

Výsledek na webu

<a href="http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/dlibra/docmetadata?id=7524&from=publication" target="_blank" >http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/dlibra/docmetadata?id=7524&from=publication</a>

DOI - Digital Object Identifier

<a href="http://dx.doi.org/10.16926/gea.2024.01.02.11" target="_blank" >10.16926/gea.2024.01.02.11</a>

Jazyk výsledku

polština

Název v původním jazyce

Rozproszona kontrola konstytucyjności prawa w czeskim i polskim porządku prawnym-trwała praktyka ustrojowa czy potrzeba chwili?

Popis výsledku v původním jazyce

Zarówno w Polsce, jak i Republice Czeskiej podstawowym modelem kontroli konstytucyjności prawa jest model kontroli scentralizowanej, dokonywanej przez wyspecjalizowany organ, którym jest odpowiednio Trybunał Konstytucyjny i Sąd Konstytucyjny. Niemniej jednak, pomimo że Konstytucja żadnego z tych państw nie odnosi się wprost do uprawnienia sądów do kontroli konstytucyjności w procesie stosowania prawa, tak w Polsce, jak i w Czechach uprawnienie takie można wyinterpretować z przepisów Konstytucji, co potwierdzają doktryna i praktyka orzecznicza sądów. W obu państwach sądy dokonują oceny legalności i konstytucyjności prawa w odniesieniu do aktów podustawowych, hierarchiczna kontrola norm przez sądy odbywa się również w oparciu o zasadę prokonstytucyjnej wykładni prawa. W Czechach rozproszona kontrola konstytucyjności prawa znajduje również zastosowanie w sytuacji, gdy wzorcem kontroli są umowy międzynarodowe lub prawo unijne, co jest pewną odmiennością w stosunku do rozwiązań polskich, gdzie kompetencja do badania zgodności ustaw z umowami międzynarodowymi, ratyfikowanymi za uprzednią zgodą, jest wprost przewidziana w Konstytucji. W artykule zwrócono również uwagę na wpływ kryzysu konstytucyjnego w Polsce na zmianę podejścia zarówno doktryny, jak i praktyki orzeczniczej do kwestii dopuszczalności kontroli rozproszonej w Polsce.

Název v anglickém jazyce

Dispersed constitutional review in the Czech and Polish legal systems-a permanent constitutional practice or a need of the moment?

Popis výsledku anglicky

Both in Poland and the Czech Republic, the basic model of constitutional review is the model of centralised review carried out by a specialised body, which is respectively the Constitutional Tribunal and the Constitutional Court. Nevertheless, despite the fact that the Constitution of neither country refers directly to the power of the courts to review the constitutionality in the process of law application, in both Poland and the Czech Republic such power can be interpreted from the provisions of the Constitution, as confirmed by both the doctrine and the jurisprudential practice of the courts. In both countries, the courts assess the legality and constitutionality of the law with regard to sub-statutory acts, moreover the applicationof norms by the courtsis based on the principle of pro-constitutional interpretation of the law. In the Czech Republic, dispersed review is also applied when international agreements or EU law are the standard of review, which is a certain difference from the Polish solutions,where the competence to examine the compliance of laws with international agreements ratified with prior consent is explicitly provided for in the Constitution. The article also draws attention to the impact of the constitutional crisis in Poland on the change in the approach of both doctrine and jurisprudence to the issue of admissibility of dispersed constitutional review in Poland.

Druh

J_ost - Ostatní články v recenzovaných periodicích

CEP obor

—

OECD FORD obor

50501 - Law

Projekt

—

Návaznosti

I - Institucionalni podpora na dlouhodoby koncepcni rozvoj vyzkumne organizace

Rok uplatnění

2024

Kód důvěrnosti údajů

S - Úplné a pravdivé údaje o projektu nepodléhají ochraně podle zvláštních právních předpisů

Název periodika

Gubernaculum et Administratio

ISSN

1730-2889

e-ISSN

2719-7360

Svazek periodika

2

Číslo periodika v rámci svazku

1

Stát vydavatele periodika

PL - Polská republika

Počet stran výsledku

13

Strana od-do

189-201

Kód UT WoS článku

—

EID výsledku v databázi Scopus

—