Mixed Variety as a Way to Multilingualism and Multiethnicity of the Borderland (on the Example of Cieszyn Silesia in the Czech Republic)

Kód výsledku v IS VaVaI

<a href="https://www.isvavai.cz/riv?ss=detail&h=RIV%2F61988987%3A17250%2F23%3AA2402LWM" target="_blank" >RIV/61988987:17250/23:A2402LWM - isvavai.cz</a>

Výsledek na webu

<a href="https://www.zurnalai.vu.lt/slavistica-vilnensis/issue/view/2330" target="_blank" >https://www.zurnalai.vu.lt/slavistica-vilnensis/issue/view/2330</a>

DOI - Digital Object Identifier

<a href="http://dx.doi.org/10.15388/SlavViln.2023.68(1).95" target="_blank" >10.15388/SlavViln.2023.68(1).95</a>

Jazyk výsledku

polština

Název v původním jazyce

Mieszana odmiana językowa jako sposób na wielojęzyczność i wieloetniczność pogranicza (na przykładzie Śląska Cieszyńskiego w Republice Czeskiej)

Popis výsledku v původním jazyce

Artykuł odnosi się do sytuacji językowej na pograniczu czesko-polskim, konkretnie na tzw. Zaolziu, czyli w czeskiej części Śląska Cieszyńskiego. Region ten zamieszkuje autochtoniczna ludność narodowości czeskiej i polskiej. Autorka pokrótce przedstawia Zaolzie od strony geograficznej, społecznej, politycznej (pod względem przynależności państwowej i tożsamości narodowej jego mieszkańców), po czym przechodzi do bardziej istotnych tematów, jakimi są tożsamość kulturowa i językowa miejscowej wspólnoty polskiej. Obok czeskiego języka większościowego i kulturalnej odmiany polszczyzny używanej w polskich szkołach mniejszościowych istotnym elementem komunikacji lokalnej jest gwara cieszyńska. Ze względu na specyficzne uwarunkowania polityczne i społeczne terenu w środowisku tym wykreowała się ponadetniczna odmiana mówiona zwana po naszymu, która niweluje różnice pomiędzy używanymi tu kodami językowymi oraz łagodzi stosunki interetniczne. Analiza mówionego języka mieszanego po naszymu przeprowadzona na obszernych fragmentach autentycznych wypowiedzi Polaków z Zaolzia w podcaście „O naszych po naszymu” pozwala na wysunięcie kilku istotnych wniosków: mowa po naszymu nie ma jednoznacznej normy, co nie znaczy, że jest wynikiem przypadkowego mieszania języków; zawiera mnóstwo bohemizmów leksykalnych (podczas gdy wyrazów zapożyczonych z polszczyzny ogólnej jest minimum); jej bazą dźwiękową i fleksyjną jest polska gwara zachodniocieszyńska; mówiący po naszymu mają świadomość niepoprawności swoich wypowiedzi w sensie ich nieprzystawalności do polskiego języka ogólnego.

Název v anglickém jazyce

Mixed Variety as a Way to Multilingualism and Multiethnicity of the Borderland (on the Example of Cieszyn Silesia in the Czech Republic)

Popis výsledku anglicky

The present paper discusses the linguistic situation in the Czech-Polish borderland, particularly in Zaolzie, which is the Czech part of Cieszyn Silesia. This region is inhabited by an autochthonous population comprising both Czech and Polish nationalities. Before moving on to the more important topics of the cultural and linguistic identity of the local Polish community, the author introduces Zaolzie from the geographical, social, political (in terms of the nationality and national identity of its inhabitants) point of view. In addition to the majority Czech language and the standard Polish used in Polish minority schools, the Cieszyn dialect plays a significant role in local communication. Due to the unique political and social conditions in this region, a spoken mixed language called "po naszymu" has emerged. This language is not associated with any particular ethnic group, and it mitigates the differences between the various language codes while easing tensions between the two ethnic groups. The analysis of the spoken mixed language "po naszymu", carried out on the basis of extensive excerpts from authentic statements by Poles from Zaolzie in the "O naszych po naszymu" podcast, allows for several important conclusions: "po naszymu" speech does not have an unambiguous norm, which does not mean that it is the result of an accidental mixing of languages; it contains a lot of lexical Bohemisms (while there is a minimum of words borrowed from the standard Polish language); its phonetic and inflectional base is formed by the Polish dialect of West Cieszyn, nevertheless the users of "po naszymu" are aware of the incorrectness of their utterances in the sense of their incompatibility with the standard Polish language.

Druh

J_SC - Článek v periodiku v databázi SCOPUS

CEP obor

—

OECD FORD obor

60203 - Linguistics

Projekt

—

Návaznosti

I - Institucionalni podpora na dlouhodoby koncepcni rozvoj vyzkumne organizace

Rok uplatnění

2023

Kód důvěrnosti údajů

S - Úplné a pravdivé údaje o projektu nepodléhají ochraně podle zvláštních právních předpisů

Název periodika

Slavistica Vilnensis

ISSN

2351-6895

e-ISSN

2424-6115

Svazek periodika

—

Číslo periodika v rámci svazku

1

Stát vydavatele periodika

LT - Litevská republika

Počet stran výsledku

14

Strana od-do

59-72

Kód UT WoS článku

—

EID výsledku v databázi Scopus

2-s2.0-85175477743